Expert Sessie: Het nieuwe interviewen!

Twinposium

6 en 21 november 2014

Bij het NIP in Utrecht kregen assessmentpsychologen onder leiding van dagvoorzitter Bas Kok een inkijkje in de interviewtechnieken van experts uit andere vakgebieden. Bestaat er zoiets als het ‘nieuwe interviewen’? Wat is een goed interview? Wie is de beste interviewer? De journalist, provocateur, wetenschapper, of politierechercheur? Of toch de psycholoog?

Assessmentpsychologen interviewen kandidaten om een inschatting te maken over hun toekomstig functioneren. Maar de manier waarop lijkt al sinds jaar en dag dezelfde, terwijl tijden veranderen.
Hoe zijn de doorgewinterde assessmentdeelnemers en kandidaten van vandaag en morgen te doorgronden?

Stefan Raatgever (journalist AD) vertelde onder meer over het interviewen van artiesten. Soms is dat geregiseerd en mag je samen met andere journalisten in 20 minuten een paar vragen stellen. Maar voor zijn achtergrondstukken in de weekendbijlage is over het algemeen meer tijd. Idealiter op basis van een gedegen voorbereiding, inclusief telefoontjes naar vrienden en familie van de geïnterviewde. Er moet een band (lijken te) zijn tussen interviewer en geïnterviewde, dus stelt hij geen gevoelige vragen aan het begin van het interview om de geïnterviewde zich thuis te laten voelen. Een heel andere benadering dan (subtiel) provoceren wanneer het gesprek op slot lijkt te zitten. Anneke Dekkers (provocatief coach) gaf tips om dit te doen. Maar alleen als je er op 'normale manier' niet uitkomt. Ook als assessmentpsycholoog kun je iemand in verwarring brengen of op andere manier provoceren om iets los te krijgen. Je kunt zelfs van tevoren aangeven bij de kandidaat dat je zo nu en dan een iets andere rol aanneemt om de reactie te peilen.

Janneke Oostrom (Dr. aan de VU Amsterdam) vertelde over wetenschappelijk onderzoek op interviewgebied. Met situationele interviews kun je je voorspellende waarde verhogen. Een waardevolle aanvulling op het assessmentinterview, maar bedenk goed wat je nu eigenlijk meet. Er is een wezenlijk verschil tussen het hebben en uitvoeren van een competentie en het inzicht welke competentie benodigd en gevraagd is.

Karlijn Beune (onderzoeker) liet de kracht van beïnvloeden zien, vanuit haar ervaring bij het Korps Landelijke Politiediensten. Tijdens een politieverhoor is zijn de verhoudingen en relaties wezenlijk anders, maar gesprek blijft mogelijk. Mensen willen doorgaans wel dingen vertellen. Door diverse beïnvloedingstechnieken te gebruiken, kun je, zonder te sturen, meer te weten komen. Wanneer je dit beseft, snap je ook dat het tegenovergestelde ook waar kan zijn. Een verkeerde benadering heeft tot gevolg dat de ondervraagde niet meer mee wil werken. Niet noodzakelijkerwijs omdat hij de waarheid niet wil vertellen.
Jos Loeffen (psycholoog) sloot het Twinposium af met zijn inzichten op het gebied van integriteitsinterviews. Integriteit is uiterst moeilijk te meten. De definitie zal per opdrachtgever verschillen. Een cijfer scoren op integriteitsschaal is (vooralsnog) te lastig. Al kun je als psycholoog wel een beeld schetsen. Vergeet echter niet dat integriteit vaak op gespannen voet staat met commercieel denken en andere aspecten die in een werksituatie nodig kunnen zijn. Een rigide kijk op integriteit kan dus ook verlammend werken.

De Psycholoog heeft er een artikel aan gewijd.

Stuurgroep Alles over Assessments Expert Sessies

De Expert Sessies worden georganiseerd door de stuurgroep.

Vervolg

Op LinkedIn worden discussies van de Alles over Assessment bijeenkomsten voortgezet.